''Üreticiler ve Tüketiciler Neden 154/33 kV Transformatör Merkezi Yapmalıdır?'' Tahsin Yüksel ARMAĞAN - Kurucu Ortak
ETMD Bizden Haberler Dergisi/2015-65
ÜRETİCİLER VE TÜKETİCİLER NEDEN 1454/33 KV TRANSFORMATÖR MERKEZİ YAPMALIDIR?
Günümüzde sanayi tesislerinin elektrik enerjisi tüketim güçleri gün geçtikçe artmaktadır. On yıl önce 1 MW elektrik kurulu gücü ile üre- time başlayan sanayi tesislerin kurulu güçleri bu günlerde 40 MW’lara kadar yükselmiştir. Buna paralel olarak 1992 yılında başlayan özel Elektrik Enerjisi Üretimi de bu gün her bir tesis için 1000 MW’lara kadar artmıştır. Yeni yatırımları ile elektrik enerjisi tüketim gücü artan sanayicilerimizin büyük çoğunluğu üretimlerinin neredeyse tamamını diğer ülkelere ihraç etmektedirler. Ancak yaptıkları ihracatta karşılaştıkları en büyük zorluk enerji fiyatı düşük olan ülkelerle rekabet edememelidir. Bu sebeple sanayiciler üretim maliyetlerinde büyük paya sahip olan elektrik enerjisi fiyatını düşürebilmek çözüm yolları aramaktadırlar.
Ekonomik elektrik enerjisini sağlayabilmek için;
1.Elektrik ve ısı tüketimi olan sanayilerde kojenerasyon sistemleri kurulmaktadır.
2.Kapasite ve bağlantı durumu uygun olan sanayiler, özel tedarikçilerden elektrik enerji temin etmektedirler.
3.Yatırımlarını, enerji fiyatları düşük olan Dağıtım Lisansı almış, iletim müşterisi olan Organize Sanayi Bölgeleri’ne kaydırmaktadırlar.
Bu çözümlerin yanında elektrik enerjisi tüketim güçleri 30 – 40 MWe olan sanayi tesislerinin Organize Sanayi Bölgeleri içinde olmasalar dahi elektrik enerjisi fiyatlarını düşürmeleri mümkündür. Bunu temin için yönetmelikler dolayısı ile tarifeler gereğince tesislerinin İletim Sistemi bağlantısını sağlamaları dolayısı ile 154 kV Transformatör ve Şalt Tesisi yeterli olacaktır. Bu bağlantının faydalarını ve Dağıtım Sistemi’nde kalmaları durumunda ileriki yıllarda karşılaşabilecekleri hususları inceleyelim.
Gerek sanayi tesisleri gerekse özel elektrik enerjisi üretim tesisleri başlangıcında daima Dağıtım Sistemine bağlanarak elektrik enerjisi temin etmişler veya sisteme enerji vermişlerdir. Ancak 1970 li yıllarda hızla geliştirilen Köy Elektik Şebekelerinin o günün şartlarında kaliteli olmayan malzeme ile yapılması, Elektrik Enerjisinin İletim ve Dağıtımında master planların yapılmaması bilhassa Elektrik Dağıtım sistemimizin iyi olmayan yapılandırılmasına sebep olmuştur. Bu yapılandırma bu günün şartlarında maalesef gerek sanayi gerekse diğer tüketicileri enerji kalitesi dolayısı üretim kalitesi açısından zor durumda bırakmaktadır. Ayrıca elektrik tarifelerinde yapılan düzenlemeler ile Dağıtım Sistemindeki tüketicilere uygulanan (Dağıtım, İletim, Kayıp/Kaçak, Perakende Satış Hizmet) bedellerinin yüksek tutulması kurulu güçlerin artması, bunun yanında kurulu güçlerin artması Dağıtım Sistemine bağlı olarak enerji temin eden tüketici ve üreticilerin İletim Sistemine bağlanarak enerji temin etmeleri veya sisteme vermeleri konusunu gündeme getirmiştir.
Aslında İletim Sistemi ile ilgili (4) “Şebeke Yönetmeliği” nin 33. Maddesi de 50 MW ve üzeri kurulu gücü olan tesislerin Dağıtım sistemine bağlanamayacağını ifade etmektedir.
Bu gerekçeler ile “Niçin İletim Sistemine bağlanarak enerji temin edilmelidir ?” sorusuna cevap bulmaya çalışalım.
Ekonomik Enerji Temini Konusunda Endişeler;
2001 yılında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu kuruluncaya kadar Elektrik Enerji Fiyatları çok fazla detaylandırılmadan ve tüketici veya üreticinin Enerji Aldığı (Verdiği) noktadaki bağlantı şekline bakılmadan yalnız. Mesken, Ticari, Sanayi (Tek Terim, Çift Terim Zamanlı) Resmi Kurumla, Zirai Sulama, İbadethaneler… v.s. şeklinde tespit edilmekte idi.
Bu sebeple Tüketim veya Üretim tesisleri güçleri ( ki o zaman özel üretimi, kamu iktisadi teşekkülleri ve 1992 den itibaren de otoprodüktörler yapıyordu.) hangi büyüklükte olursa olsun dağıtım tesislerine bağlı kabul edilip enerji temin ve faturalandırılması dağıtım şirketi (TEDAŞ) tarafından yapılıyordu. Bu durumda kendi 154/33 kV TM’nizi kurmak yerine, tüketim gücünüze bağlı olarak;
Dağıtım sistemine bağlanarak enerji temin etmek,
TEİAŞ’ın TM’ndeki 33 kV fidere bağlanarak enerji temin etmek.
Gücünüz büyük ve nispeten daha kaliteli enerji temin etmek istiyorsanız TEİAŞ ile anlaşarak TEİAŞ TM ne Size tahsis edilmiş bir trafo üzerinden 33 kV fider ile bağlanmak, uygun görülmüş ve tercih edilmişti.
Geriye dönük incelediğimizde, birçok büyük güçlü sanayi tesisleri ile orta ölçekli elektrik enerjisi üretim tesislerinin bu şekilde bağlanarak enerji temin ve/veya ürettiklerini görmekteyiz. Bunun yanında 1992 yıllarında Otoprodüktör ve Otoprodüktör gurubu olarak başlayan ilk Özel Sektör Üretim Santrallarının da (Bis enerji şu anda 452 MW, Zorlu Enerji – Bursa şu anda ca.140 MW, Modern enerji ca. 80 MW ve diğerleri) enterkonnekte sisteme yukarıda açıkladığımız şekilde bağlandıklarını görürüz. Bunların bir kısmı kendi 154 kV TM’lerini tesis etseler de bir çoğunun bağlantıları halen böyle devam etmektedir.
2001 yılında EPDK’nın kurulması ile tarifelere de düzenlemeler getirildi. Öncelikle İletime veya Dağıtıma bağlanma şekli tarif edildi. Dağıtıma bağlı olanlar da aşağıda tarif edeceğimiz şekilde üç ayrı kategoriye ayrıldı.
Bu düzenlemeler ile önceleri yalnız enerji naklinden alınan ve mesafeye bağlı olan dağıtım ve iletim bedelleri %300 oranında yükseltildi. Ayrıca kendi TM’leri olmayan üretim ve tüketim tesisleri de dağıtıma bağlı kabul edildi.
Bu durumda kendilerine TM tesis etmeyen Üretici ve Tüketiciler, enerji bedeli, dışında Dağıtımdaki İletim+Dağıtım+Kayıp Kaçak gibi yüksek bedelleri ödemek zorunda kaldılar.
Bu husus yoğun itirazlara sebep oldu ve EPDK Kurulu geçici olarak (2) 212 sayılı Kararı almak zorunda kaldı.
Bu karara göre özetle;
TEİAŞ TM’nde kendisine tahsis edilen Transformatör ve kendisine tahsis edilen Fider ve kendisine ait O.G: bağlantı hattı ile enerji alan veya veren Tüketici ve Üreticiler, 154/33 kV TM tesis etmeseler dahi İletim Müşterisi kabul edildiler.
Bunun akabinde Tarifeler aşağıdaki şekilde kategorize edildi:
1.Grup: İletim Sistemi kullanıcıları (Tüketim veya Üretim )
Bu guruba kendi 154 veya 380/33 kV TM ni tesis edenler, yani İletim “Sistemine doğrudan bağlananlar”,
“İletim Şalt Sahalarının Dağıtım Şirketinin kullanımında olmayan O.G. baralarına müstakilfider ile mülkiyeti ve işletmesi kendisine ait hatlar ile bağlı tüzel kişiler. ”Yani TEİAŞ TM nde kendisine tahsis edilen Transformatör’e , kendisine tahsis edilen fider ile mülkiyeti ve işletmesi kendisine ait hatlar ile bağlı tüzel kişiler olarak tarif edildi .
2.Grup: Dağıtım Sistemi kullanıcıları (Tüketim veya Üretim ) “İletim Şalt Sahalarının Dağıtım Şirketinin kullanımındaki O.G. baralarına müstakilfider ile mülkiyeti ve işletmesi kendisine ait hatlar ile bağlı tek tüzel kişi durumundaki .” Yani TEİAŞ TM nde, kendisine tahsis edilen fider ile mülkiyeti ve işletmesi kendisine ait hatlar ile bağlı tüzel kişiler. Bu gurupta bağlanılan transformatöre başka tüzel kişiler de bağlanabilir.
3.Grup: Dağıtım Sistemi kullanıcıları (Tüketim veya Üretim ) “İletim Şalt Sahalarının Dağıtım Şirketinin kullanımındaki O.G. baralarına Dağıtım Şirketi hattı ile bağlı tek tüzel kişi durumundaki .” Yani TEİAŞ TM nde, kendisine tahsis edilen fider ile mülkiyeti ve işletmesi Dağıtım Şirketi’nin olan ait hatlar ile bağlı tüzel kişiler. Bu gurupta bağlanılan transformatöre başka tüzel kişiler de bağlanabilir. Ancak hatta başkası bağlanamaz.
4.Grup: Diğer Tüm Dağıtım Sistemi kullanıcıları (Tüketim veya Üretim) Doğrudan herhangi bir Dağıtım Sistemine bağlanan Üretici ve Tüketiciler. Bu gruplamada en çok üzerinde oynanan ve değiştirilen 1. ve 2. Gruptur. Nitekim 2006 yılı tarifesinde, yukarıda açıkladığımız 1. Grubun (b) maddesi çok açık yazılı ilen 2007 yılından itibaren bu açıklama ve uygulaması Tüketiciler için aniden kaldırılmıştır. 2006 yılında bu maddeye dayanarak kendi 154/33 kV TM’ni kurmak yerine TEİAŞ TM ne transformatör tesis eden yatırımcılar 2007 yılında devreye aldıkları bu tesisten yararlanamamışlardır. Ancak Üretimi olan tüketici kuruluşlar için bu madde şimdilik uygulanmaktadır. Şayet bu madde Üretimi olan tesisler için de uygulamadan kaldırılırsa;
Dağıtım Şirketi ile Bağlantı – Sistem Kullanım Anlaşması yapılacaktır.
Sistemden alınan enerji için Enerji Bedeli Dışında bu günkü fiyatlar ile; 1,4305 krş/kWh Dağıtım Bedeli, 0,8903 krş/kWh İletim Bedeli, 0,8377krş/kWh Perakende Satış Hizmet Bedeli, 3,2497 krş/kWh Kayıp Kaçak, Ödemek durumunda kalınacaktır.
Dağıtım Şirketi ile yapılacak Bağlantı – Sistem Kullanım Anlaşması gereğince kendi ürettiğiniz elektrik enerjisi için;
Kurulu Gücünüz üzerinden 121 krş/Ay/kW Emre Amade Bedeli ödenecektir. Bu bedel 2012 tarifelerinde; 2. grup bağlantı şekli için 258 krş/Ay/kW 3. ve 4. grup bağlantı şekli için 1078 krş/Ay/ kW idi. İleriki yıllarda bu fiyat ne olacaktır?
Yukarıda açıkladığımız Emre Amade Bedeli Dağıtım Sistemine Bağlı Üretim Lisanslı Üretim tesislerinin Baralarına Bağlı Tüketiciler olması durumunda uygulanmaktadır. Dağıtım sistemindeki kendi enerjilerini üreten üreticiler (eski otoplar ve yeni Lisanssız üretimler) için henüz uygulamaya alınmamıştır. Ancak bu husus demoklesin kılıcı gibi her an uygulanmak üzere asılı durmaktadır. Fakat ilk başlangıç olarak Dağıtım Lisansı almış Organize Sanayi Bölgelerinde bu uygulama başlamıştır.
Bunu gören Dağıtım Şirketleri, Emre Amade Bedelinin, barasına tüketici bağlı üretimi olan tesisler için de uygulanmasını talep edeceklerdir. Bir de tüm otoprodüktörlerin Lisanslarının Üretim Lisansına dönüştürüldüğü dikkate alınırsa bu hususun uygulanması örnekleri sebebi daha kolay olacaktır. Bunların mutlaka uygulanacağına dair diğer bir örnek de tüketicilerin kendi enerjilerini üretmek üzere çıkarılan Lisanssız Üretim Yönetmeliğinin (1) 31. maddesinde, “Yenilenebilir Kaynaklardan 5 MW’a kadar Enerji üreten tesisler için Emre Amade Bedeli uygulanmayacaktır” denilmektedir. Bunun tersi veya 5 MW üstü kendi tüketimi için enerji üreten tesisler ödeyecek midir?
Ekte (Ek-3) sunduğumuz (7) 2014 yılı Nisan Ekim Elektrik Birim Fiyat karşılaştırmasında, Grup.2 için, Ekim 2014 ayında tarifelerin, Nisan 2014 ayına nazaran %9 artışı olduğu görülmektedir. Karşılaştırmaya dikkat edilirse bu artışta enerji bedelinin payı %6 olmasına rağmen Yan Ödemeler artışı %23 olmuştur. Ayrıca yine bu aralıkta Kayıp-Kacak artışı %38 olduğu görülmektedir.
Özetle Dağıtım Şirketlerinin payı olan gerek Yan ödemelerin, gerekse 2012 yılına göre şimdilik düşürülen emre amade bedelinin ileride hangi değerlere yükseltileceği belli değildir. İletime bağlı olanlar için, 1. grupta Dağıtımla ilgili (PSH dışında) bir yan ödeme olmadığından bu belirsizlikler geçerli olmayacaktır. Tüm bu açıklamalar çerçevesinde yapılacak hesaplar aşağıda ayrıca açıklayacağımız teknik unsurlar dışında 154/33 kV TM tesisinin orta ve uzun vadede faydasını ortaya çıkaracaktır.
II. Teknik Konular ve Avantajlar
Sistem arızalarından kaynaklanan sorunlar,
Doğrudan Dağıtım sistemine bağlanan Tüketim ve Üretim tesislerinde çok sık; Gerilim (düşük ve yüksek gerilim) Dalgalanmaları olmaktadır. Bu dalgalanmalar daha ziyade Dağıtım Sistemi’nin kaliteli olmaması sebebi ile meydana gelen toprak kaçaklarından (toprak kısa devresi dışında) kaynaklanmaktadır. Bunlar, dağıtım sistemindeki bilhassa ENH’larının bağlı olduğu yerlerde, çatlak izolatörler, seksiyonerlerin çatlak mesnet izolatörleri, arızalı ve kırık parafudrlar, temizliği yapılmayan ENH güzargahlarındaki ağaç dallarıdır.
Bir faz iletkeninde meydana gelen bu olay o fazda gerilim düşümü yaratırken diğer fazlarda gerilim yükselmesi meydana getirmektedir. TEİAŞ TM’lerindeki 33 kV fider röleleri genellikle bu kaçakları algılamayacak değere ayarlandığında arızalı (toprak kaçağı) olan hattın fider kesicisi açmamakta ve dağıtım sistemi bu şekilde çalışmaya devam etmektedir. Bu dalgalanmalar arızalı fiderin bağlı olduğu 154/33 kV trafoya bağlı diğer fiderlerde de aynen yansımaktadır. Bu fiderlerden birinde bir üretim tesisi olması durumunda ise üretim tesisinin hassas olan sistemi ile röle ve ayarları bu dalgalanmaları algılayarak üretim ve tüketim sistemini devre dışı yapmaktadır. Bu olaylar her ne kadar TEİAŞ tarafından tam olarak kabul edilmese de bölgesel olarak yapılan çalışmalarda, gerek Rölelerin yenilenmesi gerekse tüm röle ayarlarının yeniden yapılandırılması konusundaki istekler rölelerin tüketici-üretici tarafından temin edilmesi koşulu ile kabul görmektedir. Ancak Dağıtım Sistemindeki arızaların giderilmemesi halinde yeni röle ve hassas ayarları sebebi ile çok sık açmalar olduğu için dağıtımdan gelen şikayetler üzerine tekrar geriye dönülebilmektedir. Zaman zaman bu sorunlar sadece aynı trafoya bağlı 33 kV fiderler üzerinde kalmayıp bu TM’ndeki diğer 154/33 kV trafolara da yansımaktadır. Şayet 154/33 TM kullanıcının kontrol ve işletmesinde olması halinde kullanıcı tüm rölelerin seçimi ve ayarlarını kendi sistemine göre yapabileceğinden ve günün şartlarına göre değiştirilebileceğinden sistemden gelen arızaların üretim-tüketim sistemine yansıması önlenmiş olacaktır.
2.Mevzuat gereği yapılması gerekenler
14.03.2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununa dayanılarak hazırlanan (4)ŞEBEKE YÖNETMELİĞİ’nin 33. Maddesi gereğince Dağıtım Sistemine bağlanan tesislerin toplam kurulu 50 MW’ı geçememektedir. Mevcut tesislerin güç artırımında da bu madde uygulanmaktadır. Ancak mevcut tesisler bir TM’nde kendilerine tahsis edilmiş ve yeterli güce sahip trafoların bulunması halinde şimdilik bu maddenin uygulanmasına göz yumulmaktadır. Bu gibi durumlarda bu kolaylık nereye kadar devam edebilecektir. Bilhassa yukarıda açıkladığımız Dağıtım Şirketlerinin büyük güçlü tüketicileri kendi envanterlerine alma istekleri yanında, ayrıca Dağıtım Şirketlerine 154 kV TM tesis etme yetkisi de verildiğine göre önümüzdeki yıllarda bu baskı artacaktır.
3. Diğer Hususlar;
Yukarıdaki açıklamalarda tesislerin Dağıtım Sistemine bağlı kalmaları durumunda karşılaşabilecekleri ekonomik ve teknik hususları açılamaya çalıştık. Bunların yanında 154/33 kV TM tesisinin en önemli konusu bir hakkın elde edilmesidir. Ayrıca iletim sistemine bağlı olmanız durumunda tesislerinizi besleyen TM nde tesislerinizi koruyacak ve düzenli çalışmasını sağlayacak tüm, işletme , kontrol, koruma, ayarlar, gibi önlemlerin kendi tarafınızdan yapılması büyük avantaj sağlayacaktır.
III. Açıklamalar ve Kaynaklar
Yukarıda belirtilen konular ile kaynaklar özet olarak aşağıda verilmiştir. Dağıtım Sistemi Nisan 2014 ve Ekim 2014 tarifeleri ayrıca eklenmiştir. (1)Lisanssız Üretim Yönetmeliği; MADDE 31 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında kurulu gücü 5 MW’a kadar olan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesislerine emre amade kapasite bedeli tahakkuk ettirilmez.
Enerji Piyasası düzenleme Kurulu Kararı:
(2)Karar No:212 Karar Tarihi: 18/09/2003 Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu 18/09/2003 tarihli toplantısında;
Madde 1- İletim şalt sahalarının orta gerilim baralarına (dağıtım şirketlerinin kullanımında olmayan baralar hariç) 36 kV ve altındaki gerilim seviyesinden, müstakil fider ile mülkiyeti ve işletmesi kendisine ait hatlarla doğrudan bağlı veya bağlanacak tek bir tüzel kişi durumundaki üretici ve tüketicilerin, mülkiyeti ve işletmesi tamamen kendilerine ait olan bağlantı hatları için dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından yapılmış veya yapılacak giderlerin yansıtılması sonucu söz konusu kullanıcılar için belirlenecek yeni dağıtım sistemi sistem kullanım bedellerinin dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna sunulup Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunca onaylanarak yürürlüğe gireceği tarihe kadar, söz konusu kullanıcıların iletim sistemi kullanıcısı olarak kabul edilmesine,
Madde 2- Bu kullanıcıların, iletim sistemi kullanıcısı olarak Elektrik Piyasasında İletim ve Dağıtım Sistemlerine Bağlantı ve Sistem Kullanımı Hakkındaki Tebliğ hükümlerine göre Bağlantı ve/veya Sistem Kullanım Anlaşması yapmasına, Madde 3- Bu kullanıcıların bağlantı ve/veya sistem kullanım bedellerinin 1 inci maddede öngörülen şekilde belirlenerek Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunca onaylanmasını takiben bu kullanıcıların dağıtım sistemi kullanıcısı olarak kabul edilmesine ve Elektrik Piyasasında İletim ve Dağıtım Sistemlerine Bağlantı ve Sistem Kullanımı Hakkındaki Tebliğ hükümlerine göre dağıtım sistemi kullanıcısı olarak yeniden Bağlantı ve/veya Sistem Kullanım Anlaşması yapmasına,
Madde 4- Bu kullanıcıların mülkiyetindeki hatların ya da hatların işletilmesine ilişkin hak ve yetkilerin dağıtım şirketlerine devredilebilmesi için dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından söz konusu kullanıcılara teklifte bulunulmasına, mülkiyet devrinin söz konusu olması halinde devir aşamasında, hatların güncel bedelleri hesaplanarak TL olarak sabitlenmesine ve peşin olarak alınmış dağıtım sistem kullanım bedeli olarak kabul edilmesine ve bu bedeller dağıtım sistemi sistem kullanım bedelinden düşülerek söz konusu kullanıcılar için varlık maliyeti karşılanana kadar dağıtım sistemi sistem kullanım bedelinin değiştirilmemesine,
Madde 5- İletim şalt sahalarının orta gerilim baralarına 36 kV ve altındaki gerilim seviyesinden, orta gerilim hattı kendileri tarafından tesis edilerek işletme ve bakım karşılığında mülkiyeti TEDAŞ’a devredilmiş bulunan hatlarla doğrudan bağlı olan tek bir tüzel kişi durumundaki üretici ve tüketicilerin dağıtım sistemi kullanıcısı olarak kabul edilmesine ve 1 inci maddede öngörülen süreç sonuçlanıncaya kadar bu kullanıcılar için mevcut uygulamaya devam edilmesine,
Madde 6- Bu Kararın TEİAŞ, TEDAŞ ve lisans sahibi diğer dağıtım şirketlerine bildirilmesine ve bu kapsamda ilgili mevzuatta gerekli olabilecek düzenlemelerin yapılmasına, Karar vermiştir.
(4) Şebeke Yönetmeliği (Bağlantı Esasları) İletim Sistemine Bağlantı
BİRİNCİ BÖLÜM
İletim Sistemine Bağlantı Esasları ve Taraflar
İletim sistemine bağlantı esasları
MADDE 33-
(1) İletim sistemi ile kullanıcılar arasındaki bağlantı, bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak tesis edilir.
(2) TEİAŞ’ın bir dağıtım barasına veya bu baraya bağlı dağıtım sistemine bağlanacak üretim tesisinin/tesislerinin toplam kurulu gücü 50 MW’ı geçemez. Bu gücün 50 MW ve üzeri olması durumunda bağlantı iletim seviyesinden yapılır. Ancak, orta gerilimden sadece üretim tesisinin bağlı olduğu 400/33 kV merkezlerde bir dağıtım barasına bağlanacak üretim tesislerinin toplam kurulu gücü, ilgili baranın kısa devra arıza akım sınırını aşmaması kaydıyla, 50 MW’ı geçebilir. Transformatör merkezlerinde yer alan fiderlerin ve transformatör kapasitesinin verimli kullanılması için; fider tahsis talepleri, fider yüklenme durumları göz önüne alınarak dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından yapılır. Teknik gereksinim halinde TEİAŞ tarafından transformatör merkezinde gerekli fider değişikliği ve/veya düzenlemesi ilgili dağıtım lisans sahibi tüzel kişiye bildirilir. 10 MW’ın altındaki üretim tesisleri için müstakil fider tahsisi yapılmaz.
Bununla beraber, 10 MW altında kurulu gücü olan ve en yakın bağlantı noktası bir transformatör merkezi olan üretim tesisleri için yakınlarda bağlanılabilecek dağıtım sistemine ait bir nokta olmaması, söz konusu transformatör merkezinde kullanılabilecek bir fider bulunması, söz konusu fiderin ileride dağıtım şirketlerince kullanılma olasılığının bulunmaması ve dağıtım şirketinin de uygun görüşü alınması halinde müstakil fider tahsisi yapılabilir.
Ek.1 (5) TEDAŞ Nisan 2014 Tarifesi, Ek.2 (6) TEDAŞ Ekim 2014 Tarifesi, Ek.3 (7)TEDAŞ Nisan 2014 – Ekim 2014 Tarifeleri karşılaştırılması.
